BÜYÜK ANAFARTA KÖYÜ
İlçe merkezine 14 km mesafededir. İlçeye baglantı yolu asfalttır. Köyün nüfusu 2008 verilerine göre 293kişidir. İsmi değişmemiştir.
Geçim kaynakları tarım ve hayvancılıktır. Pamuk ve domates önemli ürünleridir. Kadınlar pamuktan dokudukları feracelerini Kök boya ile boyayıp kullanıyorlar. Buda onlara ayrı bir güzellik veriyor. Okuma yazma oranı yüksektir. Sosyal manada kalkınmıştır. Örf ve adetlerine bağlı bir köyümüzdür. Eski bir hamam kalıntısı mevcuttur. Eceabat çıkısı ve yolun sonundaki çesmenin inşa tarihi 1195’tir. Banişi Hacı Hüseyin Efendi kabristanlığındaki Hacı Mustafa Efendinin ölüm tarihi Hicri 1285’tir. Ahmet Efendinin ise Hicri1124’tür. Mustafa Efendinin kerimesinin vefat tarihi Hicri 1229’dur. Derviş Süleyman Efendinin ölüm tarihi ise 1205’tir. İsmini okuyamadığımız bir kadının mezar taşı kitabesi :
Emir itü düdayı ferman, İristi ecel virmedi aman, Muradıma irmedim dünyada runuman, Cennete vere muradımı rahman, Elhaç Halil Ağa Kerimesi Ruhuna fatiha.
Ölüm Tarihi : 1277
Hülasa Büyükanafartalar hudutları içinde olan Küçük Kemikli Burnu eski yerleşim merkezlerinden biridir.
Burada çesitli zamanlarda ve çesitli kişiler tarafından deniz kıyılarında işlenmiş altın küpe, yüzük gibi ziynet eşyalarının ve altın gümüş paraların, küp ve testi parçalarının bulunduğu şifahi rivayetler arasındadır. Köyün 2 km güneyinde ve Çamtekke Mevkiinde Tekke kalıntıları mevcuttur. Önce Tekke ve sonra köyün iskanı gelir.
Anafartalar Savaşlarında Mustafa Kemal’in karargahı burada idi. Bu itibarla tarih ve kültürü bir tarafa Çanakkale Savaş hatıraları ile dopdolu bir köyümüzdür. Bazı şehit subaylarımız Büyükanafarta Köyü kabristanlığında yatarlar./1/ Köyün kurulus tarihi 1306’dır. Yani Ece Bey kurmay ekibi Çimbe kalesini aldıktan sonra, Gelibolu merkez Kalesinin fethinden önce yarımadanın tamamına el koymuşlardır. Durumu gören Gelibolu Tekfuru 1357’de kaleyi kendiliğinden Süleyman Paşa veya Ece Beylere teslim etti. Zira Gelibolu’nun fethinden önce Süleyman Paşa ölmüş olabilir. Yarımada ucunda Osmanlıların kurduğu ilk köyler : Anafartalar, Beşyol, Karainebeyli, Siğilli, Bahşi ve Bigalı gelir. Maydos halkı olan Rumlar Ece Beye tabi olmuşlardı. Burası dülgarları ( marangozları) ile ünlü idi. Bu itibarla bütün marifetlerini yörenin imarı için kullanmışlardı. Daha sonra ise Elpeden ve Behramlı ve bilahare de Elpeden kalelerinin inşasından sonra Kilit-ül Bahir’e hicretmişlerdir. Yörede en son iskan merkezi Seddülbahir’dir. Köyün ve kalelerin inşa tarihi 1657 tarihine rastlar.
Köy Muhtarı : Hasan ALYILDIZ
Muhtarlık Telefon : 0 (286) 834 72 76